Kinesiotaping w rehabilitacji kończyn dolnych u biegaczy

Metoda Kinesiotaping® (KT®) to stosunkowo nowa metoda, która wymaga użycia taśmy Kinesio  Tex®.   Taśma   stosowana   w   KT®   różni   się   od   białej   taśmy   stosowanej   w lekkoatletyce. Po pierwsze jest elastyczna w jednym kierunku i przed nałożeniem na skórę może być rozciągnięta do 140% swojej pierwotnej długości. Zapewnia to ciągłą siłę (ściągającą) działającą na skórę. Po drugie taśma Kinesio Tex® jest przepuszczalna dla powietrza i odporna na wodę, dzięki czemu może być zaaplikowana i noszona przez kilka dni. KT® może być używana przy uszkodzeniach, urazach, kontuzjach, ale także w rehabilitacji.

Kenzo Kase, twórca kinezjotapingu określił mechanizmy działania Kinesio Tex®:

1. Taśma działa na zmienione strukturalnie mięśnie, a także wspiera mięśnie osłabione,
2. Poprawia krążenie krwi i limfy poprzez wyeliminowanie płynów tkankowych lub krwiaków,
3. Zmniejsza ból poprzez supresję neurologiczną ,
4. Łagodzi nietypowe napięcie mięśni (na skutek np. podwichnięć stawów) i pomaga wpłynąć na prawidłową funkcję powięzi oraz mięśni.

Murray zasugerował piąty mechanizm działania, którym jest zwiększona propriorecepcja  poprzez  zwiększoną  stymulację   mechanoreceptorów   znajdujących   się  w skórze. Inne efekty stosowania kinesiotapingu to poprawa postawy ciała, uelastycznienie blizn i bliznowców, a także wsparcie więzadeł i ścięgien.Wielu sportowców z różnych dyscyplin  uważa,  że  kinesiotaping  jest  ważny  w  ostrym  i  przewlekłych  urazach  kostki  i innych. Uważają, że wsparcie stawów jest ważne dla ich wydajności.

W zależności od rodzaju aplikacji ( rys.1), kierunku oraz technik korekcyjnych działanie taśm KT® będzie różne.

Metoda

Praca jest zbiorem oklejeń, które przyniosły najszybsze rezultaty w grupie 16 biegaczy- amatorów (mężczyzn) w wieku 30 – 37 lat. Ośmiu biegaczy miało jedno oklejenie, pozostałe osoby  drugie  oklejenie  na  to  samo  schorzenie.   Badaniem  objęto  kontuzje:  skręcenie      i niestabilność stawu skokowo – goleniowego, naderwanie ścięgna Achillesa oraz zespół pasma biodrowo – piszczelowego. Pod uwagę zostało wzięte: powrót do treningów, brak dolegliwości bólowych, szybkość wchłaniania obrzęków i krwiaków. Testowano dwa rodzaje aplikacji proponowane przez dwóch różnych autorów. Na podstawie powyższych kryteriów zaprezentowano skuteczniejszą aplikację dla biegaczy – amatorów z Pabianic.

 

Rys 1. Rodzaje aplikacji taśm kinesio

 

Zastosowanie kinesiotapingu wśród biegaczy - amatorów.

Skręcenia i niestabilność stawu skokowo- goleniowego.

W przypadku tego urazu najskuteczniejsza w grupie badanych biegaczy – amatorów było oklejenie w kształcie litery „I” biegnące od głowy kości strzałkowej do grzbietowo- bocznej powierzchni stopy aż przez podeszwę do guzowatości I kości śródstopia.

Drugą zastosowaną aplikacją było oklejenie od kostki bocznej do I kości śródstopia przez podeszwową część stopy. Oklejenie samej kostki nie przyniosło spodziewanych efektów. W pierwszym przypadku nastąpiła szybsza regeneracja o 5 dni.

 

Skręcenia i niestabilność stawu skokowo- goleniowego
	Aplikacja „I” (25-50%naprężenia taśmy)				Aplikacja w obszarze kostki (25-50%naprężenia taśmy)
Dolegliwości bólowe (w skali 0-10, gdzie 10 - ostry ból)	Bezpośrednio po urazie i aplikacji: 3-4 Po 3 tyg.: 0-1				Bezpośrednio po urazie i aplikacji: 4 Po 3 tyg. 1-2
Powrót do treningu	5 dni szybciej				Po 6 tyg.
Szybkość wchłaniania obrzęków i krwiaków	Po 10 dniach obrzęk niewidoczny				Po 10 dniach, lekkie opuchnięcie kostki

 

Naderwanie ścięgna Achillesa

Pierwsza aplikacja w kształcie litery „Y” od strony podeszwowej kości piętowej biegnąca wzdłuż ścięgna Achillesa (25-50% naprężenia taśmy), dalej bez naprężenia ogony po krawędziach mięśnia brzuchatego łydki, zakończenie bez napięcia powyżej kłykci kości udowej. Dodatkowo aplikacja na obrzęk ścięgna Achillesa (aplikacja z kategorii e, tab.1) wzdłuż ścięgna w kształcie litery „I” w środku z wyciętymi cienkimi paskami.

Druga aplikacja w kształcie litery „I” od strony podeszwowej kości piętowej  biegnąca wzdłuż ścięgna Achillesa (25-50% naprężenia taśmy), kończąca się w miejscu przejścia ścięgna w brzusiec m. brzuchatego łydki.

 

Naderwanie ścięgna Achillesa
	Aplikacja „Y” (25-50%naprężenia taśmy)				Aplikacja „I” (25-50%naprężenia taśmy)
Dolegliwości bólowe (w skali 0-10, gdzie 10 - ostry ból)	Bezpośrednio po urazie i aplikacji: 2-4 Po 2 tyg.: 0-1				Bezpośrednio po urazie i aplikacji: 3 Po 3 tyg. 0-2

Powrót do treningu	Po 3 tyg.	Po 4 tyg.
Szybkość wchłaniania obrzęków i krwiaków	Po 8 dniach obrzęk niewielki	Po 10 dniach widoczny obrzęk na ścięgnie Achillesa

 

Zespół pasma biodrowo – piszczelowego (Iliotibial Band Syndrome, skr. ITBS)

Rehabilitacja zespołu pasma biodrowo - piszczelowego nie należy do najłatwiejszych. Trzeba wziąć pod uwagę: przywrócenie prawidłowej ruchomości pasma przez pracę na powięzi mięśni pośladkowych, palpacyjne wyszukiwanie napięć na przebiegu powięzi i mięśni, oraz praca na przegrodach między napiętymi mięśniami, rozluźnianie napiętych mięśni miednicy, rozluźnianie pasma biodrowo- piszczelowego wzdłuż przebiegu, praca mięśniowo- powięziowa, terapia punktów spustowych, masaż głęboki, poprzeczny, wzmacnianie osłabionych mięśni (mięśnia pośladkowego średniego, mięśnia poprzecznego brzucha), stretching i rolowanie napiętych mięśni, wyrównanie możliwych asymetrii i dysbalansu mięśniowego, schładzanie bolesnej okolicy. Kinesiotaping w tym przypadku opiera się na wspomaganiu wymienionych wcześniej kroków rehabilitacji.

Pierwsza aplikacja w kształcie litery „Y” biegnąca poniżej kłykcia bocznego piszczeli do kolca biodrowego przedniego górnego, drugi ogon biegnie w stronę powięzi pośladkowej. Przy tej aplikacji został również obklejony mięsień pośladkowy średni i miednica w celu stabilizacji. Na wysokości kłykcia bocznego piszczeli zostało dodatkowo naklejona aplikacja typu gwiazda w celu zmniejszenia napięcia w bolesnym obszarze. (aplikacja i, tab.1).

Druga aplikacja w kształcie litery „I” naklejona od kolca biodrowego przedniego  górnego,  w trakcie odwiedzenia pacjenta  nakleja  się  taśmę  na  kłykciu  przyśrodkowym  piszczeli.  W trakcie opuszczania nogi przez pacjenta dociskamy środkową część KT®. W tym przypadku również został obklejony mięsień pośladkowy średni.

 

ITBS
	Aplikacja „Y” (15-35% naprężenia taśmy)				Aplikacja „I” (15-35% naprężenia taśmy)
Dolegliwości bólowe (w skali 0-10, gdzie 10 - ostry ból)	Bezpośrednio po urazie i aplikacji: 1-2 Po 1 tyg.: 0				Bezpośrednio po urazie i aplikacji: 2 Po 2 tyg. 0-1
Powrót do treningu	Po 3 tyg.				Po 4 tyg.
Szybkość wchłaniania obrzęków i krwiaków	Brak				Brak

 

Podsumowanie

Wspomaganie  rehabilitacji  taśmami   KT®  to   nieoceniona  pomoc  terapeutom   w  pracy  z pacjentami.  Sportowcy  –   amatorzy   to   coraz   większa   grupa   wymagająca   wsparcia w wybranej przez siebie dyscyplinie. Z początku niegroźne kontuzje mogą stać się udręką dla biegacza. Odstawienie treningów, ból i brak możliwości normalnego funkcjonowania w życiu stanowią istotny problem biegaczy. Działanie taśm KT® przedłuża rehabilitację w gabinecie o kilka dni, przynosząc szybsze rezultaty i dając ulgę już po kilku dniach. Istotny dla sportowca jest powrót na bieżnię, im szybciej, tym lepiej. Jego organizm szybciej walczy       z przykurczami i brakiem ruchu spowodowanym kontuzją. Na powrót do formy ma wpływ wiele czynników towarzyszących takich jak: kinezyterapia, fizykoterapia, odpowiednia dieta czy stosowanie się do zaleceń osoby prowadzącej. Warto wypróbowywać różne aplikacje, bo jak pokazuje praca, chociaż taśma zawsze działa, warto zadziałać lepiej, analizując każdy przypadek indywidualnie, uwzględniając anatomię i biomechanikę człowieka. Nie mniej kinesiotaping jest niezastąpioną metodą w przypadku pracy ze sportowcami, w szczególności z biegaczami. Głównym krytycznym aspektem aplikacji KT® wydaje się być wybór właściwego kształtu, napięcia i tego by taśma zintegrowała się w całość procesu rehabilitacji.

Bibliografia:

1. Acar YA, Yilmaz BK, Karadeniz M, Cevik E,Uzun O, Cinar O. Kinesiotaping vs elastic bandage in acute ankle sprains in Emergency Department: A randomized, controlled, clinical trial. Gulhane Medical Journal. 2015;57(1):44-48.
2. Fereirra R., Resende R., Roriz P. (2017) The Effects of Kinesio Taping® in Lower Limb Musculoskeletal Disorders: A Systematic
3. Garrick JG, Requa RK. Role of external support in the prevention of ankle sprains. Med Sci. Sports Exerc.1973; 5:200-3.
4. Halseth T, McChesney JW, DeBeliso M, et al. The effects of kinesiotaping on proprioception at the ankle. J Sports Sci Med, 2004; 3:1-7
5. Karwacińska J, Kiebzak W, Stepanek-Finda B, et al. Effectiveness of Kinesio Taping on hypertrophic scars, keloids and scar contractures. Polish Annals of Medicine. 2012;19(1):50-57.
6. Kase K, Tatsuyuki H, Tomoki O. Development of Kinesiotape. KinesioTaping Perfect Manual.
7. Magiera L., Walaszek R. (2003) Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej. Wydawnictwo BIOSPORT, Kraków.
8. Markowski A. (2015) Kinesiotaping. Wyd. SBM Sp. Z o. o. Warszawa
9. Mikołajewska E. (2016) Kinesiotaping w sporcie. Wyd. PWN SA. Warszawa
10. Murray H, Husk L. Effect of kinesiotaping on proprioception in the ankle. J Orthop Sports Phys Ther. 2001; 31: A-37.
11. Semple S, Esterhuysen C, Grace J. The effects of kinesio ankle taping on postural stability in semiprofessional rugby union players. Journal of Physical Therapy Science.2012;24(12):1239-1242